ARPACIK NEDİR?

Arpacık (hordeolum da denir) ufak, kırmızı, ağrılı bir yumru olup kirpik dibinde veya göz kapağının altında büyür. Çoğu arpacığın sebebi bakteriyel bir enfeksiyondur.



Resim 1: Arpacık, göz kapağı kenarına yakın, kırmızı, ağrılı bir yumrudur.

İki tür arpacık vardır:

• Dış arpacık: Kirpik dibinde başlayan arpacıktır. Çoğunlukla kıl kökünde oluşan iltihap sonucu gerçekleşir. Sivilce gibi görünebilir.
• İç arpacık: Göz kapağı içinde görülen arpacıktır. Çoğunlukla göz kapağında yağ üreten bir bezde oluşan enfeksiyon sonucu gerçekleşir.

Blefariti olan kişilerde de arpacık görülebilir. Blefarit, göz kapağının kirpik dipleri bölgesinde kızarmasına ve şişmesine sebep olan bir rahatsızlıktır.

Arpacık ilk çıktığında, muhtemelen göz kapağı kızaracak ve dokununca acıyacaktır. Ayrıca göz ağrıyabilir ve kaşınabilir.

ŞALAZYON NEDİR?

Şalazyon göz kapağında şişmiş bir yumrudur. Göz kapağındaki bir yağ bezinin tıkanmasıyla meydana gelir. İç hordeolum (arpacık) olarak başlayabilir. Ağrı olmayacağı veya çok az olacağı için ilk başta şalazyon fark edilmeyebilir. Ancak şalazyon büyüdükçe göz kapağı kızarır, şişer ve bazen de dokununca acır. Eğer şalazyon büyürse, göze baskı yaparak bulanık görmeye sebep olabilir. Nadiren bütün göz kapağı şişebilir.

Resim 2: Şalazyon, göz kapağında yağ üreten bir bezin büyümesidir.

ARPACIK İLE ŞALAZYON ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Arpacık ile şalazyonu ayırt etmek bazen güç olabilir.

Arpacık çok ağrılı olur. Genellikle göz kapağının kenarında oluşur ve iltihaplanan bir kirpik kökünden dolayı meydana gelir. Genellikle şişer ve bazen bütün göz kapağını etkiler.

Şalazyon genelde ağrılı değildir. Arpacığa nazaran göz kapağının çok daha arkasında gelişen bir yumrudur. Tıkanan bir yağ bezinden dolayı meydana gelir. Bütün göz kapağının şişmesine yol açması nadirdir.

ŞALAZYON VE ARPACIK BELİRTİLERİ

Arpacık belirtileri şunlardır:

• Göz kapağının kenarı boyunca, kirpik diplerinde, çok ağrılı kırmızı bir yumru. Bütün göz kapağının şişmesine sebep olabilir.
• Genellikle, yumrunun merkezinde küçük bir iltihap beneği

Resim 3: Büyük bir şalazyon bulanık görmeye sebep olabilir.

• Göze bir şey kaçmış hissi
• Gözde kaşıntı hissi
• Işığa hassasiyet
• Göz kapağı kenar bölgesi boyunca çapaklanma
• Gözde sulanma

Gözünüzde şalazyon oluşmasına rağmen hiç bir belirti yaşamayabilirsiniz. Belirtiler başladığında ise şunlar olabilir:

• Göz kapağında, kimi zaman kızarıp şişen bir yumru. Bazen bu yumru acıyabilir.
• Nadiren, bütün göz kapağının şişmesi
• Şalazyonun göz küresine baskı yapacak kadar büyük olduğu durumlarda, bulanık görme.

KİMLER ŞALAZYON VE ARPACIK RİSKİ TAŞIR?

Arpacık ya da şalazyon herkeste görülebilir. Ama eğer aşağıdaki durumlar sizin için geçerliyse, şalazyon ya da arpacık geliştirme riskiniz daha fazladır:

• Göz kapağı kenarını etkileyen bir rahatsızlık olan blefarit

Resim 4: Blefarit, arpacık ya da şalazyon oluşma riskini arttıran bir faktördür.

• Daha önce arpacık ya da şalazyon geçirmiş olmak
• Akne rosacea ya da seboreik dermatit gibi bir cilt rahatsızlığı
• Diyabet veya başka tıbbi sorunlar

ŞALAZYON VE ARPACIK TEDAVİSİ

Sıcak kompres

Temiz bir bezi sıcak suya batırın ve günde 3-5 defa, her seferinde 10-15 dakika olmak üzere göz kapağınıza tutun. Sık sık sıcak suya batırarak bezin sıcak kalmasını sağlayın. Şalazyon vakalarında, bu sıcak kompres tıkalı yağ bezinin açılmasına ve boşalmasına yardımcı olur. Temiz parmağınızla o bölgenin etrafına hafifçe masaj yaparak yağ bezinin kendi kendini boşaltmasını sağlayabilirsiniz.

Antibiyotik

Göz doktorunuz, iltihaplı arpacık için antibiyotik yazabilir.

Steroid İğnesi

Şalazyon çok şişmişse, göz doktoru şişliği indirmek için göze steroid iğnesi (kortizon) yapabilir.

Bölgeyi boşaltmak için cerrahi müdahale

Arpacık ya da şalazyon görmenizi etkiliyor ve bir türlü geçmiyorsa boşaltılması gerekebilir. Bu müdahale genellikle doktor muayenehanesinde lokal anestezi kullanılarak gerçekleştirilir.

Arpacık ya da şalazyon sürekli tekrarlıyorsa, göz doktorunuz biyopsi almak isteyebilir. Biyopsi işleminde, bölgeden bir parça doku alınarak tetkik edilir. Böylelikle göz doktorunuz daha ciddi bir göz sorunu olup olmadığını kontrol edebilir.

Arpacık ya da şalazyonu sıkarak patlatmaya çalışmayın

Böyle yapacak olursanız, enfeksiyon göz kapağınıza yayılabilir. Arpacık ya da şalazyon sorununuz varken göz makyajı yapmayın veya kontakt lens kullanmayın.